کابل شارژر تایپ سی (USB Type C) و مزیت های آن • امداد موبایل

حتما در مورد کابل های یو اس بی تایپ سی (USB Type C) صحبت هایی شنیده‌اید! این کابل ها امروزه به طرز چشمگیری در شارژر گوشی های موبایل جدید مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما کابل شارژر تایپ سی دقیقا چیست و چه مزیت هایی نسبت به نسخه های قدیمی تر دارد؟ در ادامه این مطلب می‌خواهیم به طور جامع در رابطه با کابل شارژر تایپ سی و مزیت های آن صحبت کنیم. بنابراین توصیه می‌کنیم با امداد موبایل همراه باشید.

مقدمه‌ای در مورد درگاه USB

قبل از اینکه به صحبت در رابطه با کابل شارژر تایپ سی (USB Type C) بپردازیم بهتر است کمی در مورد درگاه USB و این استاندارد صحبت کنیم. درگاه USB در واقع نوعی پورت اتصال است که تقریبا در تمام گجت های الکترونیکی به نوع خاصی شاهد استفاده از آن هستیم. به عنوان مثال اگر از کامپیوتر های شخصی استفاده می‌کنید، مطمئنا در پشت کیس آن چند درگاه USB وجود دارد که کابل قطعاتی مثل کیبورد، موس و غیره به آن متصل می‌شوند. به همین صورت روی لپ تاپ و دیگر گجت های الکترونیکی هم ممکن است از درگاه USB استفاده شود. بنابراین درگاه یا پورت USB استانداردی برای اتصال گجت های الکترونیکی به یکدیگر و تبادل اطلاعات محسوب می‌شود. اما این درگاه دارای نسخه های مختلفی است و این مسئله و به ویژه نامگذاری آن ها می‌تواند کمی سردرگم کننده باشد! در ادامه سعی می‌کنیم به شرح دقیق ماهیت سوکت و کابل شارژر تایپ سی و دیگر انواع درگاه USB بپردازیم. بنابراین با امداد موبایل همراه باشید.

انواع سوکت و کابل یو اس بی از نظر استاندارد

درگاه یا سوکت کابل های یو اس بی از نظر استاندارد در سه نوع مختلف طبقه‌بندی می‌شوند که به ترتیب USB-A، USB-B و USB-C نام دارند. شرح دقیق وضعیت هر یک از این سه نوع یو اس بی به شرح زیر است:

درگاه و کابل USB-A: قدیمی ترین نوع یو اس بی که همه ما به خوبی با آن آشنا هستیم، یو اس بی نوع A یا همان USB-A است. سوکت یا درگاه این نوع از یو اس بی ها به صورت مستطیل شکل و نسبتا بزرگ بوده و در کامپیوتر و لپ تاپ ها زیاد شاهد بکارگیری آن هستیم. البته درگاه USB-A می‌تواند از نظر اندازه در مدل های مینی و میکرو هم مورد استفاده قرار گیرد اما بکارگیری این نوع از درگاه و کابل ها خیلی متداول نیست.
درگاه و کابل USB-B: برخی از کابل های USB-A به گونه‌ای هستند که یک سر آن ها نسبت به سر دیگر تفاوت ساختاری دارد و به نوعی نمی‌توان دو سر آن را با هم جابجا کرد. به عنوان مثال اگر گوشی شما از شارژری بهره‌مند باشد که یک سر کابل آن از نوع USB-A بوده و سر دیگر آن از نوع میکرو یو اس بی است، بنابراین امکان جابجایی آن ها وجود ندارد چون هر یک از دو سر این کابل با یک هدف خاص طراحی شده‌اند. در اینگونه مواقع به سوکت انتهای سیم که از نوع USB-A نیست اصطلاحا USB-B گفته می‌شود. استفاده از اصطلاح USB-B خیلی عامیانه نیست و حتی در بحث های تخصصی هم کمتر کسی از این اصلاح برای تعیین ماهیت سوکت سیم های USB استفاده می‌کند. به همین دلیل کمتر کسی نام این نوع سوکت ها را شنیده، اما به هر حال USB-B به عنوان یکی از استانداردهای اصلی کابل یو اس بی شناخته می‌شود.
درگاه و کابل شارژر تایپ سی USB-C: اما USB-C جدیدترین نسخه و نسل از درگاه و کابل های اتصال و شارژر محسوب می‌شود که ماهیت آن یکسان با دیگر استانداردهای USB بوده اما ظاهر و توانایی های متفاوتی را ارائه می‌کند. کابل شارژر تایپ سی یا همان USB-C به‌ گونه‌ایست که دو سر آن شکل یکسانی دارند و ابعاد آن هم نسبت به سوکت USB-A به مراتب کوچک تر است. بنابراین فرقی نمی‌کند کدام سر این کابل به کدام سمت متصل شود یا کابل با چرخش 180 درجه‌ای و نصب در درگاه اتصالش مشکلی نخواهد داشت. بنابراین USB-C یک استاندارد جدیدتر در اتصال و درگاه USB است.

پس از نظر استاندارد با انواع سوکت و کابل یو اس بی آشنا شدید. حالا باید در مورد ورژن ها یا نسخه های مختلف سوکت و کابل های USB صحبت کنیم که با مقادیری مثل USB 2.0، USB 3.0 و غیره مشخص می‌شوند.

نسخه های مختلف سوکت و کابل های USB

طبقه‌بندی دیگری که برای سوکت و کابل های یو اس بی وجود دارد مربوط به ورژن یا نسخه آن ها می‌شود. این طبقه بندی ارتباطی به شکل ظاهری سوکت ها ندارد و مربوط به سرعت و قدرت رد و بدل اطلاعات و انرژی می‌شود. طبقه‌بندی سوکت و کابل های USB از نظر ورژن یا نسخه به شرح زیر است:

نسخه USB 1.1: این نسخه از سوکت و کابل های یو اس بی در واقع اولین نسخه‌ای بود که برای آن ها منتشر شد و از سرعت رد و بدل دیتای 12 مگابیت در ثانیه و شدت جریان 100 میلی آمپری پشتیبانی می‌کرد. امروز اصلا از این نسخه از سوکت و کابل های USB استفاده نمی‌شود.
نسخه USB 2.0: این نسخه از سوکت و کابل های USB در سال 2000 رونمایی شد و در واقع نسخه ارتقاء یافته USB 1.1 محسوب می‌شود. به لطف این نوع درگاه و کابل یو اس بی می‌توان به سرعت رد و بدل اطلاعات 480 مگابیت در ثانیه و شدت جریان 1.8 آمپر و ولتاژ 2.5 ولت دسترسی پیدا کرد. این استاندارد هنوز هم در پورت یو اس بی خیلی از کامپیوتر و لپ تاپ ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نسخه USB 3.0: نسخه یا ورژن جدیدتر سوکت و کابل های یو اس بی با عنوان USB 3.0 توانست در این زمینه تحولات قابل ملاحظه‌ای به وجود آورد. با این نسخه از سوکت و کابل یو اس بی می‌توان به سرعت رد و بدل دیتای 5 گیگابیت در ثانیه و شدت جریان 1.8 آمپری و ولتاژ 5 ولتی دست پیدا کرد. بنابراین USB 3.0 سبب شد که سرعت رد و بدل دیتا نسبت به USB 2.0 چندین برابر شود، اما هنوز تغییری در شدت جریان و ولتاژ خروجی به وجود نیامده بود و به همین دلیل استاندارد از این ورژن کابل شارژر در گوشی ها هیچ تفاوتی نسبت به نسخه USB 2.0 ایجاد نمی‌کرد. یو اس بی نسخه 3.0 در سال 2008 رونمایی شد.

نسخه USB 3.1: اما در سال 2013 نسخه USB 3.1 تغییراتی که خلا آن در USB 3.0 احساس می‌شدند را به وجود آورد! در این نسخه از سوکت و کابل شارژر علاوه بر اینکه سرعت رد و بدل دیتا به 10 گیگابیت در ثانیه افزایش یافت، ولتاژ هم می‌توانست در سه آپشن 5، 12 و 20 ولتی انتخاب شود. شدت جریان هم در ولتاژ 5 ولتی تا سقف 2 آمپر قابل ارتقاء بود و در نسخه های 12 و 20 ولتی تا 5 آمپر قابلیت ارتقاء داشت. به بیان دیگر ماکسیمم ولتاژ و شدت جریان قابل پشتیبانی در سوکت و کابل USB 3.1 به ترتیب به 20 ولت و 5 آمپر افزایش پیدا کرد. کابل شارژر تایپ سی دقیقا از همین نسخه یا ورژن USB بهره می‌برد.

بنابراین از نظر نسخه و ورژن هم با انواع کابل و سوکت شارژر USB آشنا شدید. پس حالا می‌دانید کابل و سوکت های یو اس بی به دو حالت مختلف قابل طبقه‌بندی هستند. حالا اول مربوط به استاندارد آن ها می‌شود که به نوعی با ظاهر سوکت آن ها ارتباط دارد و حالت دوم مربوط به ورژن یا نسخه آن ها می‌شود که به سرعت رد و بدل داده و انرژی آن ها مربوط خواهد بود.

سوکت و کابل شارژر تایپ سی (USB Type C)

اما بیایید بیشتر در رابطه با سوکت و کابل شارژر USB Type C صحبت کنیم. این نوع از کابل و سوکت های شارژ فقط از نسخه USB 3.1 بهره‌مند هستند، یعنی سرعت رد و بدل اطلاعات در آن ها تا سقف 10 گیگابیت در ثانیه قابل افزایش است و ولتاژ و شدت جریانی که توسط آن ها پشتیبانی می‌شود هم می‌تواند به ترتیب تا سقف 20 ولت و 5 آمپر افزایش یابد. اگر به خاطر داشته باشید پیش از این در مقاله “شارژر موبایل چند ولت است؟” به طور دقیق در رابطه با ولتاژ و همچنین شدت جریان شارژر های موبایل صحبت کرده بودیم و گفتیم که اگر شدت جریان و ولتاژ شارژرها افزایش پیدا کند، سرعت شارژ باتری این گجت ها هم بیشتر می‌شود و این ترفندی است که هم اکنون خیلی از شرکت های سازنده موبایل در حال بکارگیری آن هستند تا سرعت شارژ باتری گوشی های خودشان را افزایش دهند.

البته افزایش کنترل نشده شدت جریان و ولتاژ یک شارژر می‌تواند به باتری گوشی آسیب برساند و حتی منجر به بروز حوادث ناگواری مثل آتش گرفتن یا انفجار باتری شود. بنابراین شرکت های سازنده موبایل تدابیر لازم برای مقابله با این مشکلات را هم در طراحی گوشی های خودشان لحاظ کرده و در نظر می‌گیرند. به همین دلیل است که استفاده از سوکت و کابل شارژر تایپ سی در گوشی های جدیدتر خیلی مرسوم شده چون این نوع از سوکت و کابل USB مبنی بر نسخه USB 3.1 است و بدین ترتیب می‌توان ولتاژ و شدت جریان آن را افزایش داد. اما چرا سوکت USB Type C منجر به از بین رفتن جک 3.5 میلیمتری هندزفری شده است؟ این سوکت چه ارتباطی به جک هندزفری دارد و چرا باید منجر به حذف شدن آن شود؟ در بخش بعد به صحبت در رابطه با این مسئله می‌پردازیم.

جایگزین شدن درگاه USB-C با جک 3.5 میلیمتری هدفون

تقریبا تا چند سال پیش تمام گوشی های موبایل از جک 3.5 میلیمتری هندزفری بهره‌مند بودند اما امروزه خیلی از گوشی ها دیگر از این جک بهره‌مند نیستند و پورت USB-C جایگزین این جک شده است. البته خیلی از شرکت های سازنده موبایل هم ترجیح می‌دهند از هر دو سوکت نام برده شده به طور همزمان استفاده کنند که دلیل این مسئله را هم در ادامه شرح می‌دهیم. جک 3.5 هندزفری یکی از سوکت های اتصال و استانداردهای قدیمی است که در موبایل ها به کار می‌رود و قدمت آن تقریبا به دهه 1960 باز می‌گردد. تنها کاربرد این جک مربوط به انتقال صدا می‌شود و این سوکت هیچ کارایی دیگری نمی‌تواند داشته باشد! از آن مهمتر اینکه تکنولوژی که برای استفاده از جک 3.5 میلیمتری هندزفری مورد استفاده قرار می‌گیرد یک تکنولوژی آنالوگ است، در حالی که هیچ یک از دیگر تکنولوژی های بکار رفته در اسمارت فون های امروزی آنالوگ نیستند! از سمت دیگر جک 3.5 میلیمتری هندزفری ابعاد بزرگی دارد و منجر می‌شود که شرکت های سازنده موبایل برای تعبیه دیگر قطعات گوشی و همچنین کاهش ضخامت بدنه موبایل های خود با مشکل مواجه شوند. این دقیقا دلیلی بود که اپل برای حذف چک 3.5 میلیمتری هندزفری از آیفون 7 ارائه کرده بود.

بنابراین کاملا مشخص است که وقت آن رسیده جک 3.5 میلیمتری هندزفری با ارتقاء رو به رو شود. استفاده از سوکت یو اس بی سی دقیقا ارتفاعی بود که منجر به رفع تمام مشکلات می‌شد. سوکت USB-C می‌تواند علاوه بر اینکه نقش سوکت شارژر موبایل را ایفاء کند به عنوان سوکت هندزفری هم مورد استفاده قرار گیرد و از نظر کارایی قابلیت مولتی‌تسکینگ دارد. به همین سبب خیلی از شرکت های سازنده گوشی این روزها جک 3.5 میلیمتری هندزفری را از گوشی های خودشان حذف کرده‌اند و به جای آن از یک سوکت USB-C استفاده می‌کنند. اما چرا برخی دیگر از کمپانی ها هم سوکت USB-C و هم چک 3.5 میلیمتری هندزفری را در موبایل های خود بکار می‌برند؟ دلیل این مسئله روشن است! زمانی که جک هدفون از گوشی حذف شود و به جای آن فقط یک پورت USB-C نصب گردد، کاربران نمی‌توانند به طور همزمان نسبت به اتصال کابل شارژر تایپ سی و هندزفری به گوشی اقدام کنند و در هر لحظه فقط باید یکی از این دو به گوشی نصب شوند! با تعبیه هر دو سوکت مشکل برطرف می‌شود و کاربر می‌تواند همزمان گوشی خود را به شارژ زده و با اتصال هندزفری به چک 3.5 میلیمتری گوشی از پخش موزیک هم لذت ببرد.

مزیت های سوکت و کابل شارژر تایپ سی (USB-C)

حالا که به طور کامل با ویژگی های سوکت و کابل شارژر USB Type C آشنا شدید بهتر است کمی هم در مورد مزیت های اصلی آن ها نسبت به شارژر های قدیمی نوع میکرو یو اس بی و غیره صحبت کنیم. اصلی ترین مزیت هایی که سوکت و کابل های USB-C به همراه دارند شامل موارد زیر می‌شوند:

قابلیت تبدیل شدن: همانطور که در بخش قبل گفتیم سوکت های یو اس بی سی قابلیت مولتی‌تسکینگ دارند و این ویژگی سبب می‌شود که با تبدیل های مختلف موجود در بازار بتوان کارایی های متفاوتی را از یک سوکت USB دریافت کرد! به عنوان مثال این سوکت می‌تواند با نصب تبدیل های مناسب به سوکت VGA، اینترنت (Ethernet)، دیسپلی پورت (DisplayPort) و غیره تبدیل شود. این مسئله یکی از ویژگی های بسیار جالب و کاربردی سوکت uSB-C است.

ابعاد کوچک: سوکتی که روی کابل شارژر تایپ سی قرار دارد نسبت به سوکت مشابه در کابل های USB-A به مراتب کوچک تر است و بدین ترتیب ظاهری ظریف تر را ارائه می‌کند و طبیعتا احتمال خراب شدن و آسیب دیدن آن هم کمتر خواهد بود.
قابلیت برگشت پذیری: ساختار کابل شارژر USB-C به گونه‌ای است که هر دو سر آن کاملا یکسان طراحی شده‌اند و هیچ تفاوتی ندارد که کدام سر سوکت به کدام گجت متصل شود و تحت هر شرایط نتیجه مورد نیاز به دست می‌آید. به عنوان مثال تفاوتی نمی‌کند که شما کدام سر سیم شارژر USB-C موبایلتان را به گوشی وصل کنید و کدام سر آن را به آداپتور شارژر بزنید، چون در هر صورت شارژ باتری موبایل بدون مشکل انجام می‌شود. به لطف همین قابلیت است که سوکت USB Type C می‌تواند به عنوان سوکت هندزفری هم در گوشی های موبایل مورد استفاده قرار گیرد.
سرعت رد و بدل اطلاعات بالا: همانطور که قبلا گفتیم از آنجایی که سوکت و کابل USB Type C مبتنی بر نسخه USB 3.1 است از سرعت رد و بدل اطلاعات بالاتری (تا سقف 10 گیگابیت) نسبت به سایر سوکت ها و کابل های شارژ یا اتصال موجود پشتیبانی می‌کند.
انتقال قدرت بیشتر: به لطف بهره‌مندی کابل شارژر تایپ سی از USB 3.1 این نوع کابل های شارژ می‌توانند از ولتاژ 20 ولتی و شدت جریان 5 آمپری یا بهتر بگوییم قدرت 100 واتی پشتیبانی کنند و بدین سبب امکان شارژ سریع تر باتری گوشی های موبایل را فراهم سازند. این موضوع هم یکی دیگر از اصلی ترین مزیت های کابل و سوکت های USB C به شمار می‌رود.

بنابراین 5 مزیت فوق را می‌توان به عنوان اصلی ترین مزیت های سوکت و کابل های USB-C در نظر گرفت. طی چند سال اخیر به دلیل همین مزیت ها و به ویژه پشتیبانی از انتقال قدرت بیشتر شاهد افزایش قابل ملاحظه آمار بکارگیری سوکت تایپ سی در گوشی های موبایل هستیم.

جمع‌بندی

همانطور که مشاهده کردید در این مقاله به صحبت در رابطه با سوکت و کابل شارژر تایپ سی (USB Type C) پرداختیم. این نوع سوکت و کابل های شارژر طی چند سال اخیر به لطف پشتیبانی از ویژگی های بهتر به جایگزین عالی برای سوکت و کابل های Micro USB شده‌اند. مهمترین ویژگی که بکارگیری کابل و سوکت USB-C برای گوشی به ارمغان می‌آورد مربوط به پشتیبانی از شارژ سریع‌تر می‌شود. امیدواریم از این مقاله اختصاصی استفاده لازم را به عمل آورده باشید.

منابع متن و عکس:

https://www.howtogeek.com/211843/usb-type-c-explained-what-it-is-and-why-youll-want-it/

https://www.mercurynews.com/2015/03/13/5-advantages-of-usb-c/

https://www.techadvisor.co.uk/feature/pc-peripheral/what-is-usb-c-3653976/

https://www.trustedreviews.com/opinion/usb-type-c-everything-you-need-to-know-2932202